He, wat leuk dat je op deze pagina terecht bent gekomen. De kans is groot dat je dus hebt gezocht naar Freya Elders in combinatie met Boeddhisme of de Borobudur. Op deze backend pagina’s vertel ik wat meer over mijn reizen en de ontwikkelingen tijdens mijn sabbatical. Bijvoorbeeld wat een vlinder, een mier en een krokodil mij te vertellen hadden.
Toen ik in juli 2018 in Albagnano was om de verjaardag van Lama Gangchen te vieren kreeg ik onderweg mijn koffer op mijn duim. Ik had erg veel pijn en één van mijn reisgenootjes stelde voor dat zij mij een Reiki behandeling zou geven. Ik was nogal sceptisch, want ik had hier geen positieve ervaring mee. Maar toen zij mijn hand tussen haar handen nam begon het te gloeien en te stromen in mijn hand. Later dat jaar kwam Lama Gangchen naar Nederland om een Reiki 1 initiatie te geven. Door mijn positieve ervaring was ik zeer geïnteresseerd en ben ik dus gegaan. Ook hier merkte ik weer hoeveel energie je met Reiki kan laten stromen.
Intussen had ik van verschillende Sangha leden ook verhalen gehoord over de Borobudur. De Borobudur is een erg oud Boeddhistisch bouwwerk op Java (Indonesië). Hier kreeg Lama Gangchen de Self-Healing methode door. Er valt heel veel te vertellen over de Borobudur, maar voor nu wil ik alleen even zeggen dat Lama Gangchen er al tijden jaarlijks naartoe reist met een groep Sanghaleden. Java trok toch al aan mij. Mijn stiefmoeder is er geboren en heeft er in een kamp gezeten tijdens de Tweede Wereldoorlog. De buren uit mijn jeugd kwamen van Java en ik heb een paar jaar een relatie gehad met een man met Indisch bloed. Ik was dus erg benieuwd naar dit eiland en toen ik hoorde dat 2019 wellicht het laatste jaar werd dat Lama Gangchen er naartoe zou gaan was het besluit om deze keer mee te reizen snel genomen.
Lama Gangchen zou met de groep eerst nog naar andere landen gaan. Ik reisde dus alleen naar de Borobudur. Ik had gepland om iets eerder aan te komen zodat ik even aan het klimaat en het tijdverschil kon wennen. Ik had gelukkig tips gekregen van mensen en zodoende al contact gezocht met iemand om mij van het vliegveld te halen. Dat was een schot in de roos! Wanto is een ontzettend fijne gids en een goede chauffeur. Mocht je ooit een gids/chauffeur nodig hebben rond Yogyakarta … One2 tours and travel! Nadat hij mij had afgezet moest hij direct terug om het volgende Sangha lid van het vliegveld te halen.
Later kreeg ik een appje van Wanto, dat ze de volgende dag inkopen gingen doen in Yogyakarta voor hulpgoederen … of ik het leuk vond om mee te gaan. Ik had niets beters te doen, dus dat leek me wel gezellig, ik toog dus de volgende ochtend met Zwitserse Anna en Wanto naar de groothandel in Yogyakarta. Anna blijkt, wanneer zij naar Borobudur komt, manden te maken voor ouderen, zieken en zeer arme mensen, met wat spullen om in de eerste levensbehoeften te voorzien. Verschillende zepen, koffie, thee, rijst, zout, suiker, een lap stof voor een nieuwe sarong en zo nog wat dingen. Ook geeft ze kunstlessen op een basisschool en brengt dan spulletjes voor de kinderen mee (schriftje, kleurpotloden, gum, puntenslijper etc.) en wat boeken voor de school. We hadden een drukke, gezellige dag met elkaar.
Het hotel waar ik verbleef had fietsen staan. Je kon er gewoon een pakken en wegfietsen. Wel even opletten dat je aan de goede kant van de weg fietst! Links dus. Ik was al snel gewend en racete op mijn fiets door het dorp. Nagestaard door mensen op scootertjes en bakfietsen, die zullen mij wel raar gevonden hebben. Maar ik vond het heerlijk, het gaf me een enorm gevoel van vrijheid.
Nadat Lama Gangchen was aangekomen begon de ‘retreat’. We kwamen ’s ochtends vroeg bij elkaar. Ik was er als een van de eersten en werd meteen geronseld om te helpen met de bloemen. Later leer ik dat de man die mij vroeg om te helpen Jamal is. Hij woont in de buurt en heeft een sterke band met Lama Gangchen. Hoewel hij geen Boeddhist is stelt hij zichzelf altijd in dienst van de groep wanneer Lama Gangchen komt. Hij vervoert mensen en spullen op zijn motor met zijspan, hij zorgt iedere dag voor bloemen voor de ceremonie, hij maakt prachtige bloemstukken voor de Gompa en doet nog veel meer kleine klusjes. Het is een schat van een man en hij geeft mij meteen het gevoel dat ik erbij hoor. De anderen kwamen al vrij snel en na een korte ceremonie in het restaurant liepen we zingend richting de Borobudur. Spannend deze eerste keer! Wat moet ik zingen? Welke handbewegingen horen erbij? Onderweg werden de olifanten gevoerd. Hier had ik wel moeite mee. Die arme beesten staan daar geketend en worden gebruikt om geld te verdienen aan toeristen. De bewakers hebben stokken met een gemene haak eraan, ik neem aan om de dieren pijn te doen wanneer ze niet gehoorzaam zijn. Ik heb dit gelukkig niet zien gebeuren. Wat voor signaal geef je af wanneer je deze dieren gaat voeren? Geef je daarmee aan dat je het goedkeurt dat ze daar zijn? Of probeer je hun lijden iets te verlichten? Ik ben het maar als het laatste gaan zien.
Iedere dag kregen wij les op de Borobudur en gingen daarna gezamelijk alle plateaus rond. Bij ieder plateau werden bijbehorende mantra’s gezongen en mudra’s (handbewegingen) gedaan. De vele moslim schoolklassen die als excursie naar de Borobudur kwamen keken hun ogen uit en wilden massaal een selfie met ons. Al snel ontdekte ik dat de rondgang op blote voeten doen het fijnst was. Tenminste, tot de zon te fel werd, want dan konden de stenen erg heet worden. Wel goed blijven kijken waar je je voeten zet, want er lagen nogal wat spelden die uit hoofddoekjes gevallen waren. Helemaal bovenaan zijn de stupa’s, kleine koepeltjes met een boeddhabeeld erin. Veel van de Boeddha’s missen hun hoofd. Ik heb geen idee of hier ook een soort beeldenstorm is geweest, of dat dit door het natuurgeweld is gekomen, de Borobudur heeft namelijk heel lang verborgen gelegen onder een laag as uit de nabijgelegen vulkaan. Bij de grote stupa in het midden van de top doen we ons laatste ritueel. De zon is inmiddels al een tijd fel aan het schijnen en de Stupa is heet. Toch leggen wij voorzichtig onze handen en ons voorhoofd op de Stupa. Ik ben dankbaar dat ik hier ben, dat ik dit heb gedurfd, dat het mij gegund werd, en ik voel verbinding met de anderen om mij heen.
In het hotelcomplex in het Borobudur park is een tijdelijke Gompa (heilige ruimte) gemaakt. Hier komen we ’s middags bijelkaar om de Guru Puja te doen (een offerdienst) en te leren van elkaar. Er zijn weinig Nederlanders in de groep en ik merk dat het lastig is voor mij om aansluiting te vinden. Ik ben dus blij dat ik door Anna gevraagd word om te helpen bij het vullen en rondbrengen van de manden. Zo maak ik kennis met een aantal lokale bewoners. Naast Wanto ken ik nu Maya en Yoyo. Yoyo maakt prachtige schilderijen vol symboliek en Maya heeft een koffiehuis waar je ’s avonds ook een hapje kan eten. Vanaf nu ben ik daar iedere avond te vinden.
Ik vind het fijn om Anna te helpen, al betekent dat wel dat ik niet alle activiteiten met Lama Gangchen mee kan doen. Ik moet keuzes maken. Er zullen twee vuur puja’s plaatsvinden, maar ik maak er maar één mee, de vuur puja waar je kon vragen om dingen te vermeerderen door dit op een briefje te schrijven en in het vuur te laten gooien. Ik vraag voor anderen, want ik voel me rijk en gezegend en het voelt goed. De tweede vuur puja is om dingen ‘weg te gooien’. Ik besluit dat het niet erg is om die te missen. Ik hoef nu niets weg te gooien. Ik ga deze middag met Anna op pad om manden uit te delen. We bezoeken een heel oud stel (van over de 100 jaar) waarvan de man nog steeds aan grote bamboe palen werkt. Deze mensen wekken veel liefde, respect en ontzag in mij op. Zij lijden een heel eenvoudig leven maar zijn intens gelukkig met elkaar en dat leven.
Na ons bezoek aan dit mooie oude paar neemt Anna me mee naar Eloprogo. Een heel bijzonde plek gerund door een erg bijzonder stel. Ik maak kennis met Sony, kunstenaar en spiritueel. We krijgen een rondleiding over het terrein waar, naast hun eigen huis, gastenhuisjes zijn, een galerie, een lotusvijver en een aantal heilige plekken. We kijken uit over twee rivieren die hier samenkomen. Een langzame, warme, bruine rivier en een snelle, koude, blauwe rivier worden één en stromen samen verder naar de zee. Dit was een van de heilige plekken van welleer. Voordat je naar de Borobudur ging reinigde je je lichaam door op de plek waar de rivieren samenkomen naar de overkant te zwemmen. Met een kop thee erbij stelt Sony mij wat vragen … “Stel dat … je leven hier klaar is en je gaat reïncarneren. Maar je kan alleen reïncarneren als dier. Welk dier zou jij kiezen?” Ik koos een vlinder. Toen kwam de vraag nog een keer en moest ik een ander dier kiezen … het werd een mier, en daarna een krokodil. Sony gaf uitleg … de vlinder stond voor hoe ik mijzelf zag. De mier was hoe anderen mij zagen en de krokodil was mijn werkelijke aard. Ik moest lachen om de krokodil, maar de uitleg bleek anders dan ik dacht. De krokodil heeft een enorme energie, maar hij heeft een stimulans van buitenaf nodig (de zon). Gelukkig, ik was niet moordzuchtig …
De tweede stop op weg naar de Borobodur was vroeger een kleine tempel, Mendut. Er werd een gezamelijk bezoek aan Mendut gepland. We gingen met kleine rijtuigjes, met rinkelende bellen. Ik liep bij Mendut de trap op en bovenaan de trap golfde er een oeroude energie door mij heen – een heel bijzonder moment. Binnen in het tempeltje staken wij kaarsjes aan, maar die bijzondere energie voelde ik daar niet meer. Voor de tempel stond een reusachtige boom. Deze was mij al eerder opgevallen toen ik hier met Wanto en Anna langsreed. Wat een machtige boom! Naast Mendut was een beeldentuin – veel bijzondere Boeddhabeelden. Zag ik op de tentoonstelling ‘Het leven van Boeddha’ in de Nieuwe Kerk in Amsterdam voor het eerst een broodmager Boeddhabeeld? Hier kreeg ik meteen al de tweede te zien. Het brengt de periode dat Sidhartha op één rijstkorrel per dag leefde in beeld.
Het gaat te ver hier om alles wat ik heb meegemaakt te delen, maar mijn laatste keer op de Borobudur was wel erg bijzonder. Lama Gangchen deed deze dag alleen een ceremonie onderaan de Borobudur. Een paar van ons wilden wel graag naar boven, maar sommigen werden tegen gehouden door een wachter. Ik was inmiddels al de eerste trap op, dus ik kon door naar boven. Helemaal boven was ik een foto aan het maken van de handen van een Boeddhabeeld in een stupa toen ik werd aangesproken. In het Engels zei een monnik naast mij: “They do not have heads.” Ik sprak terug en hij vroeg waar ik vandaan kwam en hoe ik hier op de Borobudur terecht kwam. Ik vertelde hem over Lama Gangchen, maar die kende hij niet. Zij, hij was met een groepje, kwamen uit Thailand. Even later begonnen zij al mantra’s zingend om de grote stupa te lopen. Ik stond geboeid te kijken toen er naar me gewenkt werd – of ik mee kwam doen! Naar zijn voorbeeld schopte ik mijn slippers uit en sloot ik aan bij de groep. De mantra’s waren mij onbekend, maar ik neuriede de melodie mee en voelde hun energie door mij heen stromen. Net toen ik dacht dat ik misschien eens moest stoppen hielden ze stil en keerden ze zich tot de grote stupa. Ik rondde af met mijn eigen ritueel door mijn mala en voorhoofd op de stupa te leggen en te danken. Inmiddels waren naast mij nog twee mensen van onze Sangha verschenen. De monnik wenkte mij weer en mijn twee reisgenoten liepen mee. Ik liet ze voorgaan en vertelde dat zij bij mijn groep hoorden. De oudste monnik (een Lama?) haalde armbandjes uit zijn zak en deelde die uit. Net toen hij bij mij kwam waren ze op. Ik voelde een kort moment van teleurstelling, maar toen bedacht ik dat het de gedachte was die telde, en ik was dankbaar voor deze ontmoeting. Blijkbaar vond de monnik dit alleen niet genoeg. Hij nam een ring van zijn vinger en gaf die aan mij. Dit was een van de mooiste momenten van mijn reis. Ik heb me nog nooit zo gezien gevoeld. De ring was veel te groot voor mij, maar ik draag hem nu vaak aan een lange ketting om mijn hals. De tekens die er in gegraveerd staan heb ik nog niet kunnen ontcijferen, dus mocht jij het weten dan hoor ik graag wat ze betekenen!
Terug naar Nederland … maar ook zeker weer terug naar Borobudur. Ik voelde me thuis hier en wil deze plek heel graag aan mijn levenspartner laten zien. Ik denk dat hij het hier ook heel fijn zal vinden.
Alle foto’s op deze pagina zijn telefoonfoto’s, dus vergeef me de kwaliteit (of het gebrek daaraan). Volgende keer gaat de goede camera mee.
Hier nog wat foto’s van mooie en leuke momenten …